Article Outline
TOC
Collection Outline
title: Article. Religion. Bluebeard, the resourceful Odysseus, and the original sin (en).Ο Κυανοπώγων, ο πολυμήχανος Οδυσσέας και το προπατορικό αμάρτημα (ελ). Árthro. Thrēskeía. O Kyanopṓgōn, o polymḗchanos Odysséas kai to propatorikó amártēma (el). author: Nikas, Konstantinos N. date: 2020/02/04 excerpt: Θα την ανοίξουμε, γράφει ένας νηφάλιος στοχαστής, ο George Steiner την τελευταία πόρτα, στον πύργο του Κυανοπώγωνα. Ακόμα και αν οδηγεί, ίσως επειδή οδηγεί, σε πραγματικότητες που είναι πέρα από την κατανόηση και τον έλεγχο του ανθρώπου. Ίσως γιατί ταυτοχρόνως ελπίζουμε, πάντοτε πως κάποιος πολυμήχανος Οδυσσέας, θα βρει και τον τρόπο να υπερβαίνουμε τις συνέπειες, αυτής της ύβρεως. Θα προχωρήσει η ανθρωπότητα, πιθανότατα σε αυτό το παιχνίδι της δοκιμής και του λάθους, πειραματιζόμενη πάνω στην ίδια της την υπόσταση και τα οφέλη ή τα δεινά της τεχνολογίας.. permalink: 10.5281/zenodo.3677711 categories: [Religion, Science, Technology, Θρησκεία, Επιστήμη, Τεχνολογία] tags: [Digital Humanities, Christian Testimony, High Technology, Χριστιανική Μαρτυρία, Υψηλή Τεχνολογία]
Article. Religion. Bluebeard, the resourceful Odysseus, and the original sin (en). Άρθρο. Θρησκεία. Ο Κυανοπώγων, ο πολυμήχανος Οδυσσέας και το προπατορικό αμάρτημα (ελ). Árthro. Thrēskeía. O Kyanopṓgōn, o polymḗchanos Odysséas kai to propatorikó amártēma (el).
DOI: https://doi.org/10.5281/zenodo.3677710
Εικόνα 1: Ο Κυανοπώγων παραδίδει τα κλειδιά του πύργου στην όμορφη μνηστή του. 5
Εισαγωγή
Την Κυριακή 26 Ιανουαρίου 2020, στις 18:30, στο Πνευματικό Κέντρο της Ιονίου Ακαδημίας, στην Κέρκυρα, η Ιερά Μητρόπολη Κερκύρας, Παξών και Διαποντίων Νήσων και ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Κερκύρας, κύριος Νεκτάριος, μαζί με την Ένωση Χριστιανών Επιστημόνων Κέρκυρας, συνδιοργάνωσαν την εκδήλωση με τίτλο, "Η χριστιανική μαρτυρία στην εποχή της υψηλής τεχνολογίας" 7, προς τιμήν των εκπαιδευτικών, με την ευκαιρία της εορτής των Τριών Ιεραρχών (30 Ιανουαρίου) και την έναρξη των μαθημάτων του Ανοικτού(Ελεύθερου) Πανεπιστημίου.
Ολόκληρη η εκδήλωση έχει αναρτηθεί στο διαδίκτυο από τον Πρωτοπρεσβύτερο Δημήτριο Κοσκινά και επίσης μεταδόθηκε ζωντανά από τον ραδιοφωνικό σταθμό "Άγιος Σπυρίδων". Στην έναρξη της εκδήλωσης, πραγματοποιήθηκε παρουσίαση προγράμματος εκκλησιαστικής μουσικής από τη Σχολή "Ο Άγιος Αρσένιος", υπό τη διεύθυνση του καθηγητή της Σχολής Οικονόμου Πατρός Νεκταρίου Μπόκου.
Συντονιστής της εκδήλωσης, ο Πρωτοπρεσβύτερος Θεμιστοκλής Μουρτζανός, Γενικός Αρχιερατικός Επίτροπος της Ιεράς Μητρόπολης Κερκύρας, Παξών και Διαποντίων Νήσων.
Χαιρετισμό απηύθυναν η Αντιπεριφερειάρχης Κέρκυρας κυρία Ανδριώτη Σκορδίλη Αμαλία Ελένη , ο Πρόεδρος του Δημοτικού Συμβουλίου κύριος Δημήτριος Μεταλληνός, εκπροσωπώντας τη Δήμαρχο της Κέρκυρας κυρία Μερόπη Υδραίου , ο Αναπληρωτής Πρύτανης του Ιονίου Πανεπιστημίου, κύριος Θεόδωρος Παππάς, ο Περιφερειακός Διευθυντής Εκπαίδευσης Ιονίων Νήσων, κύριος Πέτρος Αγγελόπουλος και ο εκπρόσωπος του Διοικητικού Συμβουλίου της Ένωσης Χριστιανών Επιστημόνων Κέρκυρας και Ιεροκήρυκας της Ιεράς Μητρόπολης Κερκύρας, Παξών και Διαποντίων Νήσων, Αρχιμανδρίτης Σεραφείμ Λινοσπόρης.
Επίσημος προσκεκλημένος, ομιλητής του Ανοικτού Πανεπιστημίου ο Πρωτοπρεσβύτερος Ευάγγελος Γκανάς, Εφημέριος του Οσίου Μελετίου Σεπολίων της Ιεράς Αρχιεπισκοπής Αθηνών.
Λέξεις - Κλειδιά
Digital Humanities, Christian Testimony, High Technology, Χριστιανική Μαρτυρία, Υψηλή Τεχνολογία
Επισημάνσεις
Θα την ανοίξουμε, γράφει ένας νηφάλιος στοχαστής, ο George Steiner 14 την τελευταία πόρτα, στον πύργο του Κυανοπώγωνα. Ακόμα και αν οδηγεί, ίσως επειδή οδηγεί, σε πραγματικότητες που είναι πέρα από την κατανόηση και τον έλεγχο του ανθρώπου. Ίσως γιατί ταυτοχρόνως ελπίζουμε, πάντοτε πως κάποιος πολυμήχανος Οδυσσέας, θα βρει και τον τρόπο να υπερβαίνουμε τις συνέπειες, αυτής της ύβρεως. Θα προχωρήσει η ανθρωπότητα, πιθανότατα σε αυτό το παιχνίδι της δοκιμής και του λάθους, πειραματιζόμενη πάνω στην ίδια της την υπόσταση και τα οφέλη ή τα δεινά της τεχνολογίας.
Πρωτοπρεσβύτερος Ευάγγελος Γκανάς 7
Εικόνα 2: Ο Οδυσσέας και οι Σειρήνες. 6
Σκοπός
Απώτερος σκοπός της εκδήλωσης αυτής, όπως εκλαμβάνεται από την πλευρά του ακροατή 15, είναι η επικοινωνία και ο διάλογος της Εκκλησίας με τον κόσμο των νέων επιστημών της υψηλής τεχνολογίας και της πληροφορίας, υπό το πρίσμα της χριστιανικής διδασκαλίας και κυρίως της χριστιανικής μαρτυρίας, ως απάντηση, στις προκλήσεις, που γεννώνται από την αλματώδη ανάπτυξη των τεχνολογικών εξελίξεων, χωρίς να αναιρείται η συμβολή τους στην βελτίωση και ανάπτυξη του βιοτικού επιπέδου και της καθημερινότητας μας.
Υπόβαθρο
Με την εισήγηση αυτή, ξεκίνησαν, οι διαλέξεις του Ανοικτού Πανεπιστημίου της Ιεράς Μητρόπολης Κέρκυρας , Παξών και Διαποντίων Νήσων, σε συνδιοργάνωση με την Ένωση Χριστιανών Επιστημόνων της Κέρκυρας.
Η Ενωση Χριστιανών Επιστημόνων της Κέρκυρας και το Ανοικτό Πανεπιστήμιο της, δημιουργήθηκαν με πρωτοβουλία του Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Κερκύρας, κυρίου Νεκταρίου, ήδη από το 2004 και το 2011 αντίστοιχα, προς ενίσχυση του πνευματικού έργου της Ιεράς Μητρόπολης, σε ένα νησί με παράδοση στην παιδεία και τον πολιτισμό.
Οι αγώνες για την εδραίωση της ανώτατης εκπαίδευσης στον χώρο των Ιονίων Νήσων και ειδικότερα της Κέρκυρας, ξεκινούν από πολύ παλιά. Ήδη οι πρώτες προσπάθειες ίδρυσης ανώτατου εκπαιδευτικού ιδρύματος στην Κέρκυρα, το έτος 1656, με την "Ακαδημία των Εξησφαλισμένων" (Academia degli Assicurati), μερικά έτη αργότερα με την Ακαδημία "των Γονίμων" (Dei Fertili) και το 1732 με την "Ακαδημία των Περιπλανομένων" (Quos Phoebus vocat Errantes), δεν είχαν μεγάλη διάρκεια, εξαιτίας των απαγορεύσεων της Μακκιαβελικής Αστυνομίας και της εναντίωσης στην ίδρυση Ελληνικών Σχολών για τη διάδοση της ελληνικής γλώσσας, από την Γαληνοτάτη Δημοκρατία της Βενετίας.
Τελικά, στις 29 Μαΐου του 1824, ιδρύεται στην Κέρκυρα, η "Ιόνιος Ακαδημία", από τον Λόρδο Φρειδερίκο (Δημήτριο) Γκίλφορδ (sir Frederick North, 5th Earl of Guilford), ο οποίος υπήρξε ο πρώτος "Άρχων" της Ακαδημίας, "περήφανος για την υλοποίηση του ευγενούς και καλοπροαίρετου έργου του".1
Ο Λόρδος Φρειδερίκος (Δημήτριος) Γκίλφορδ, υπήρξε επίσης, υποστηρικτής του δύσκολου έργου του μετέπειτα Κυβερνήτη της Ελλάδας Ιωάννη Καποδίστρια, για την ενίσχυση του απελευθερωτικού αγώνα των Ελλήνων, όπως φανερώνεται στην επιστολή, του Ιωάννη Καποδίστρια από την Αγία Πετρούπολη, προς τον αδελφό του Βιάρο Καποδίστρια στην Κέρκυρα, στις 25 Ιουνίου του 1827.
Σήμερα (Φεβρουάριος 2020) λειτουργούν στα Ιόνια Νησιά, οι παρακάτω Σχολές του Ιονίου Πανεπιστημίου:
Σχολή Επιστήμης της Πληροφορίας & Πληροφορικής
Σχολή Μουσικής & Οπτικοακουστικών Τεχνών
Σχολή Ιστορίας & Μετάφρασης - Διερμηνείας
Μεθοδολογία
Η μέθοδος ανάλυσης ενός τόσο πρωτότυπου θέματος εκ μέρους του Πατρός Ευάγγελου Γκανά, ο οποίος αξιοποίησε, στην ομιλία του, δύο μυθικές αφηγήσεις και μία βιβλική ιστορία, τεκμηριώνοντας τη σχέση της χριστιανικής μαρτυρίας με την υψηλή τεχνολογία, διακρίνεται σε τρία μέρη και έναν επίλογο.
Στο πρώτο μέρος όπως περιέγραψε και ο ίδιος, εκφράζονται οι προσδοκίες των στοχαστών της υψηλής τεχνολογίας και ο οδικός χάρτης (roadmap) για την επίτευξή τους,
στο δεύτερο μέρος οι ενστάσεις των στοχαστών της χριστιανικής παράδοσης, του έταιρου πυλώνα δηλαδή της Εκκλησίας μαζί με την Αγία Γραφή,
στο τρίτο μέρος η μοναδικότητα της προσφοράς της χριστιανικής μαρτυρίας, στον κόσμο, και
στον επίλογο, το συμπέρασμα που προκύπτει από την επιστροφή στις τρείς προαναφερθείσες αφηγήσεις.
Εικόνα 3: Η εκδίωξη από τον παράδεισο. 3
Αποτελέσματα - Συζήτηση
Στη διάρκεια της ανθρώπινης ιστορίας, οδηγηθήκαμε από την εποχή της ακμάζουσας Xριστιανοσύνης, στην εποχή της εξελισσόμενης τεχνολογικής προόδου και του υλιστικού ορθολογισμού αλλά και της βαρβαρότητας (Άουσβιτς, Γκουλάγκ), ως την εποχή της κυριαρχίας των εννοιών, της διαδικασίας και των τεκμηριωμένων αποφάσεων, βάσει πολύπλοκων αλγόριθμων τεχνητής νοημοσύνης, παράγωγα αυτοδίδακτων μηχανών.
Κοντολογίς από την εποχή του ταπεινού χριστιανού αλλά και του Μεσαίωνα, ως την trans humanism εποχή του αθάνατου cyborg με την απαστράπτουσα λάμψη, συγχέοντας την αθανασία με την αιωνιότητα και την εξέλιξη του ανθρώπινου πολιτισμού με την αναβίωση πολυκαιρισμένων χριστιανικών αιρέσεων, όπως ο Γνωστικισμός, ο Μανιχαϊσμός και ο Πελαγιανισμός, προφήτες των οποίων θα μας φανέρωναν το καλά κρυμμένο μυστικό απελευθέρωσης της αθάνατης ψυχής από ένα "κακό" σώμα με τη βοήθεια της παντοδύναμης ανθρώπινης θέλησης, χωρίς καμία ανάμειξη από τον Αληθινό Θεό.
Τραγική ειρωνία, σπουδαίες εφευρέσεις, όπως η γραφή και η τυπογραφία δεν οδήγησαν τελικά, στον εξευγενισμό της ανθρώπινης φύσης, ξεσκεπάζοντας διαχρονικά τις αδυναμίες μας.
Αδυναμίες που οδήγησαν τον Atul Gawande να ομολογήσει ότι "Έμαθα πολλά στην Ιατρική Σχολή, αλλά σίγουρα δεν έμαθα τίποτα για τη θνητότητα" 12 και πολλούς αιώνες παλαιότερα, έναν μετανιωμένο ορθολογιστή, τον Δίκαιο Συμεών τον Θεοδόχο, μεταφραστή της Παλαιάς Διαθήκης, έναν εκ των Εβδομήκοντα, ο οποίος αδυνατούσε να κατανοήσει ότι ο Σωτήρας του κόσμου θα γεννηθεί από Μία Παρθένο κόρη και επιδιώκοντας να σβήσει την λέξη Παρθένος, οδηγήθηκε έπειτα από πολλά χρόνια, κρατώντας στα χέρια του τον Χριστό να μας αποκαλύψει:
Nῦν ἀπολύεις τὸν δοῦλόν σου, δέσποτα, κατὰ τὸ ῥῆμά σου ἐν εἰρήνῃ, ὅτι εἶδον οἱ ὀφθαλμοί μου τὸ σωτήριόν σου, ὃ ἡτοίμασας κατὰ πρόσωπον πάντων τῶν λαῶν, φῶς εἰς ἀποκάλυψιν ἐθνῶν καὶ δόξαν λαοῦ σου ᾿Ισραήλ. Κατά Λουκάν, 29-31
μεταβαίνοντας έτσι απλά, αλλά θριαμβευτικά, από την ορθολογιστική αθανασία προς την χριστιανική αιωνιότητα.
Εικόνα 4: Αδάμ και Εύα. 4
Συμπεράσματα
Ο Πατήρ Ευάγγελος Γκανάς στην ομιλία του, χρησιμοποίησε τρείς αφηγήσεις, δημιουργώντας εύλογα ερωτήματα για τη σχέση που τις συνδέει.
Ποιές είναι οι συνέπειες, από την θανάσιμη περιέργεια της όμορφης μνηστής του Κυανοπώγωνα 2, τις οποίες καλείται να υπερβεί ο πολυμήχανος Οδυσσέας, αψηφώντας τις Σειρήνες, παλεύοντας με όπλο τη συνείδησή του και θέτοντας αυστηρά όρια στον εαυτό του;
Ποιο είναι το αποτέλεσμα της ελεύθερης βούλησης του παρασυρμένου ανθρώπου της Βιβλικής αφήγησης (Γένεσις, 3), στην άποψη, ότι όλα μας επιτρέπονται, χωρίς όρια;
Όρια τη σημασία των οποίων, επισήμανε και ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Κερκύρας, Παξών και Διαποντίων Νήσων κύριος Νεκτάριος, κλείνοντας την εκδήλωση και τονίζοντας ότι η θέση των εκπαιδευτικών πρέπει να βρίσκεται στο κέντρο της εκπαιδευτικής διαδικασίας προς όφελος των νέων και των μικρών μαθητών.
Το συμπέρασμα, λοιπόν, το οποίο εξάγεται, αυτό που έχουμε ως χριστιανοί, να πούμε στον κόσμο, και το οποίο, ο κόσμος δε θα το μάθει από πουθενά αλλού, είναι το γεγονός, ότι ηττήθηκε πλέον ο θάνατος. Η απάντηση στο "πως", είναι ανά τους αιώνες, η μαρτυρία της Αλήθειας, η οποία τελειοποιεί κάθε ανθρώπινη πορεία.
Ο Ιησούς Χριστός.
Εικόνα 5: Το όραμα του Αγίου Ιωάννη. Δομήνικος Θεοτοκόπουλος. 8
Σημείωση
[!NOTE]Αυτό το άρθρο περιέχει πληροφορίες από την FAST (Faceted Application of Subject Terminology) Data η οποία διατίθεται από την OCLC Online Computer Library Center, Inc. υπό την ODC Attribution License. This article contains information from FAST (Faceted Application of Subject Terminology) Data which is made available by OCLC Online Computer Library Center, Inc. under the ODC Attribution License. Το έργο αυτό έχει αδειοδοτηθεί από μια άδεια ">
This work is licensed under a Creative Commons Attribution 4.0 International License. Οι εικόνες διατίθενται με άδεια Public Domain, η οποία όμως πρέπει να επιβεβαιωθεί ακολουθώντας τους σχετικούς υπερσυνδέσμους. The images are available under a Public Domain license, but this must be confirmed by following the relevant hyperlinks.
Updated 2020_04_05
Αναφορές
1 I. Gennádios, “A Sketch of the History of Education in Greece by J. Gennadius,” in The Proceedings of the Edinburgh Conference of the World Federation of Education Associations, Edinburgh, 1925, p. 47 [Online]. Available: https://gallica.bnf.fr/ark:/12148/bpt6k313764d. [Accessed: 15-Feb-2020]
2 C. Perrault, Barbe bleue. France: Paris, 1697. [Online]. Available: https://gallica.bnf.fr/ark:/12148/bpt6k5738740x/f647.image.r=Barbe%20Bleue%201697?rk=21459;2. [Accessed: 17-Feb-2020]
3 G. Dore, Bible Gallery Illustratd by Gustave Dore, with memoir of Dore and descriptive letter-press. 1880. [Online]. Available: https://archive.org/details/biblegalleryillu00unse/page/n9/mode/2up. [Accessed: 11-Feb-2020]
4 W. Crane, Adam en Eva. 1915. [Online]. Available: https://www.rijksmuseum.nl/en/search/objects?q=eva+and+adam&p=2&ps=12&st=Objects&ii=8#/RP-T-BR-1918-513,20. [Accessed: 11-Feb-2020]
5 G. Doré, Les Contes De Perrault / Dessins Par Gustave Doré. 1862. [Online]. Available: https://gallica.bnf.fr/ark:/12148/btv1b8612030k/f170. [Accessed: 11-Feb-2020]
6 J. W. Waterhouse, Ulysses and the Sirens. 1891. [Online]. Available: https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8d/John_William_Waterhouse_-_Ulysses_and_the_Sirens_%281891%29.jpg/800px-John_William_Waterhouse_-_Ulysses_and_the_Sirens_%281891%29.jpg. [Accessed: 11-Feb-2020]
7 Ε. Γκανάς, “Η Χριστιανική Μαρτυρία στην Εποχή της Υψηλής Τεχνολογίας,” Πνευματικό Κέντρο ΙΜΚ, Ιονίου Ακαδημίας, Κέρκυρα, 26-Jan-2020. [Online]. Available: https://www.youtube.com/watch?v=SNUs3cJYOo0&t=1610s. [Accessed: 11-Feb-2020]
8 The Metropolitan Museum of Art, “El Greco (Domenikos Theotokopoulos) | The Vision of Saint John | The Met,” The Metropolitan Museum of Art, 2014. [Online]. Available: https://www.metmuseum.org/art/collection/search/436576. [Accessed: 15-Feb-2020]
9 DHMHTRIOS KOSKINAS, “2020-01-26 A΄ ΕΚΔΗΛΩΣΗ ΤΟΥ ΕΛΕΥΘΕΡΟΥ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ ΜΕ ΤΟΝ π. ΕΥΑΓΓΕΛΟ ΓΚΑΝΑ,” YouTube. 2020. [Online]. Available: https://www.youtube.com/watch?v=SNUs3cJYOo0&t=1611s. [Accessed: 15-Feb-2020]
10 WebTeam, “Ραδιόφωνο • Ιερά Μητρόπολη Κερκύρας,” Ιερά Μητρόπολη Κερκύρας, 2018. [Online]. Available: https://imcorfu.gr/%CF%81%CE%B1%CE%B4%CE%B9%CF%8C%CF%86%CF%89%CE%BD%CE%BF/. [Accessed: 15-Feb-2020]
11 HathiTrust Digital Library, “Epistolai I.A. Kapodistria : kyvernētou tēs Hellados, diplōmatikai, dioikētikai kai idiōtikai, grapheisai apo 8 apriliou 1827 mechris 26 septemvriou ... 1-2.,” HathiTrust, 2018. [Online]. Available: https://babel.hathitrust.org/cgi/pt?id=hvd.32044088782131&view=1up&seq=123. [Accessed: 15-Feb-2020]
12 ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΑΚΕΣ ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΚΡΗΤΗΣ ΙΔΡΥΜΑ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ & ΕΡΕΥΝΑΣ, “ΕΜΕΙΣ ΟΙ ΘΝΗΤΟΙ,” Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης, 14-Mar-2016. [Online]. Available: https://www.cup.gr/book/emis-i-thniti/. [Accessed: 15-Feb-2020]
13 Ιερά Αρχιεπισκοπή Αθηνών, “Όσιος Μελέτιος Σεπολίων | Ιερά Αρχιεπισκοπή Αθηνών,” Iaath.gr, 2014. [Online]. Available: http://iaath.gr/content/osios-meletios-sepolion. [Accessed: 17-Feb-2020]
14 Yale University, “In Bluebeard’s Castle | Yale University Press,” Yale.edu, 2020. [Online]. Available: https://yalebooks.yale.edu/book/9780300017106/bluebeards-castle. [Accessed: 17-Feb-2020]
15 K. N. Nikas, “Bluebeard the resourceful Odysseus and the original sin - GitPress.io,” GitPress.io, 2020. [Online]. Available: https://gitpress.io/c/articles/Bluebeard%20the%20resourceful%20Odysseus%20and%20the%20original%20sin. [Accessed: 18-Feb-2020]
16 https://pemptousia.com/author/petrospan, “The Three Hierarchs and Education,” PEMPTOUSIA, 29-Jan-2020. [Online]. Available: https://pemptousia.com/2020/01/the-three-hierarchs-and-education/. [Accessed: 18-Feb-2020]
